၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလကတည္းက ျပည္ေတာ္ျပန္သြားေသာ ဂ်ာမနီသားေလး Malte Jehmlich တစ္ေယာက္ ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီ လအေရာက္မွာ ကြၽႏု္ပ္ တို႔၏ ျမန္မာျပည္သို႔ တစ္ေခါက္ထပ္မံေရာက္ရိွလာခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါေလ၏။ ‘Myanmar Meets Europe’ အမည္ရ ‘Music, video and cartoon’ ပြဲေတာ္အတြက္ အႀကိဳ ေ လ့က်င့္ ရီဟာဇယ္လုပ္ရန္ ေတြ႕ဆုံညိႇႏိႈင္း ဖလွယ္ရန္ ျဖစ္ပါေပ၏။
ဤပြဲေတာ္ႀကီးမွာ ေရႊျမန္မာဌာေန၌ ယခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ၊ ေအာက္တိုဘာတစ္ဝိုက္မွာ က်င္းပမွာျဖစ္ၿပီး ဥေရာပမွ Jazz ေတးဂီတဝိုင္းႏွင့္ ျမန္မာျပည္မွ ‘ရြာစားဟိန္းတင့္’ ဦးစီးသည့္ ျမန္မာ ဆိုင္းဝိုင္းတို႔ ပူးတြဲတီးခတ္ကာ Malte ႏွင့္ ကြၽႏု္ပ္ က ‘လက္တန္းအ႐ုပ္မ်ား’ ေရးရမွာျဖစ္ၿပီး ေငြေရာင္ပိတ္ကားေပၚမွာ တစ္ခ်ိန္တ ည္း ျပ သ ေပးေန မွာ ျဖစ္ပါ၏။
ကြၽႏု္ပ္တို႔၏ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ဂႏၳဝင္တီးလုံးမ်ားကို သူတို႔ဥေရာပမွ Jazz ဝိုင္းႏွင့္ ပူးတြဲတီးခတ္မည္ျဖစ္ၿပီး သူတို႔ဌာေနဥေရာပေျမမွ အထင္ကရ ေတးသားသံစဥ္မ်ားကိုလည္း ကြၽႏု္ပ္တို႔ ျမန္မာဆိုင္းဝိုင္းႏွင့္ ေပါင္းစပ္တီးခတ္ၾကမည္ျဖစ္ရာ ကြၽႏု္ပ္တို႔ဆီမွ ‘ေအာင္ပါေစ’ တို႔၊ ‘မန္းေတာင္ရိပ္ခို’ တို႔၊ ‘ေရႊၿပဳံးေငြၿပဳံး’ တို႔ႏွင့္တကြ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္ ဘုရား ကို အာ႐ုံျပဳကာ ‘ထူးမျခားနား’ သံစဥ္ ေတးသြားလည္း ပါဝင္တာေတြ႕ရပါေပ၏။
အႏွီ ‘ဥေရာပ ျမန္မာ’ ဂႏၳဝင္ေတးသြားသံစဥ္မ်ားကို တစ္သားတည္း ေပါင္းစပ္တီးခတ္ေနစဥ္မွာ ကြၽႏု္ပ္ႏွင့္ Malte တို႔က ဤသံစဥ္မ်ား အဓိပၸာယ္မ်ားႏွင့္ အပ္စပ္လိုက္ ဖက္ ရာရာ သ႐ုပ္ေဖာ္ပုံမ်ားကို တစ္ေပါင္းတည္း ကပ္ပူးစီးဝင္ေရး ဆဲြေနရမည္ျဖစ္ကာ ထို႐ုပ္ပုံမ်ားမွာ ပ႐ိုဂ်က္တာမွတစ္ဆင့္ အမ်ားလူထု ပရိသတ္ေရွ႕ေမွာက္ စကၠန္႔မလပ္ ခံ စားႏိုင္ဖို႔ ေရာက္ရိွေနမွာ ျဖစ္ပါေလ၏။
Jazz ေတးဂီတဝိုင္းမွ ‘ဆိုက္ဆိုဖုန္း’ ဆရာႀကီး Jan Klare တို႔ဂစ္တာဆရာ Francesco တို႔၊ Tim တို႔ကား ေရာက္မလာၾကေသးပါ။ Malte တစ္ဦးတည္းသာ တစ္ ပတ္ေ လာက္ ႀကိဳတင္ေရာက္လာၿပီး ကြၽႏု္ပ္တို႔ႏွစ္ဦး အတူတူပူးတြဲေရးဆြဲရမည့္ စတီးစားပြဲပုံဆြဲခုံအတြက္ ဒီဇိုင္းပုံၾကမ္းကိုျပကာ စတီးဆရာမ်ားႏွင့္ အပ္ဖို႔ရာ လိုက္လံ ညိႇႏိႈင္းၾက ရပါ၏။ သို႔ေပေသာ္ျငားသြားေရာက္အပ္ႏွံရာ စတီးဆရာမ်ားကား ကြၽႏု္ပ္တို႔လိုခ်င္သည့္ သီးသန္႔စားပြဲခုံပုံစံကို အလုံးစုံနားလည္သေဘာ မေပါက္ၾကေလ သည့္ အတြ က္ ေနာက္ဆုံးမွာ စကၠန္႔မလပ္ အလုပ္မ်ားေနသည့္ ကြၽႏု္ပ္တို႔၏ ေနာင္ေတာ္ ေဒါက္တာခိုင္သန္းရိွရာ ၆ မိုင္ခြဲမွ သူ၏ Standard Houseေဂါက္ပစၥည္း ဆိုင္သို႔ ေရာက္ ရိွခဲ့ ပါေပေတာ့၏ ခင္ဗ်ာ။
‘
ဆရာခိုင္’ကား စားပြဲခုံပုံၾကမ္းကို ေစ့ေစ့ငင ၾကည့္႐ႈၿပီးသည့္ေနာက္ ေတာက္ေလွ်ာက္ဆိုသလို ‘ခလုတ္’ ထိုထိုကို ႏွိပ္လိုက္ေလရာ စတီးဆရာ၊ လက္သမားဆရာတို႔မွာ မ်ားမၾကာမီေရာက္ရိွလာၿပီး အႏွီ ‘ဝမ္းေတဘယ္’ ကိစၥႀကီးကား ၿပီးျပတ္ပါေလေတာ့၏။ ၂ ရက္အတြင္း ခ်က္ခ်င္းဆိုသလို ရရိွကာလိုခ်င္သည့္ပုံစံႏွင့္ တစ္ထပ္တည္းသာ ရ ပါေလေတာ့၏။ စတီးလက္သမားဆရာမ်ားကား ပစၥည္းဖိုးသာသာေလာက္သာယူခဲ့ၿပီး ‘လက္ခ’ မယူ ေမတၱာသက္သက္ျဖင့္သာ ကူညီခဲ့ပါေပ၏။ ေဒါက္တာခိုင္ သန္း ကား ကြၽႏု္ပ္တို႔ကို ဘီယာ ေခ်ာင္းစီးေတာင္မွ တိုက္၍ လႊတ္လိုက္ပါေပ၏။
အႏွီ စတီးစားပြဲႀကီးကို တကၠစီႏွင့္ သယ္ေဆာင္ကာ ကြၽႏ္ုပ္၏ စမ္းေခ်ာင္းအရပ္ အိမ္ေဂဟာ ထိပ္ဆုံးထပ္ဆီသို႔ ႏွစ္ဦးသား မကာ ပင့္ကာတင္ေဆာင္လာခဲ့ၿပီး အိမ္ဧည့္ခန္း အတြင္းမွာ ေနရာခ်ရပါေလ၏။ ၿပီးသည္ႏွင့္ Malte ဂ်ာမဏီမွ ျပဳလုပ္ယူေဆာင္ခဲ့ရာ ပုံဆြဲဘုတ္ျပား၊ ပ႐ိုဂ်က္တာႏွင့္ ကင္မရာငယ္တို႔ႏွင့္ တကြ Laptop ႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ စရာ အျဖာျဖာကိုလည္း တစ္ခါတည္းပင္ ဆင္ယင္တပ္ဆင္ခဲ့ၾကပါ ေပ၏။
Malte မွာ မနက္အိပ္ရာကထတာႏွင့္ သူတည္းခိုရာ ဗိုလ္ျမတ္ထြန္းလမ္း ဟိုတယ္မွေန၍ ဘတ္စ္ကားကို စီးလာကာ ေျမနီကုန္းမွတ္တိုင္မွာဆင္းၿပီးေနာက္ ကြၽႏု္ပ္တို႔အိမ္ သို႔ ေန႔စဥ္ ေန႔စဥ္ေရာက္လာကာ ဆိုခဲ့ပါ ‘ျမန္မာဥေရာပ’ ေတးသြားသံစဥ္နိမိတ္ပုံမ်ားႏွင့္ လိုက္ဖက္ရာရာ အပ္စပ္ရာရာ ႐ုပ္ပုံအျဖာျဖာကို အေသအခ်ာညိႇႏိႈင္း တိုင္ပင္ခဲ့ၾက ပါေပ၏။ ဤတစ္နာရီစာ က်င္းပမည့္ ‘ကြန္းဆပ္’ ထဲမွာ ႏိုင္ငံေတာ္တို႔၏ ႀကီးမားသည့္အေျပာင္းအလဲႏွစ္ႀကီးမ်ားလည္း တစ္ခန္းပါေလရာ ကြၽႏု္ပ္တို႔အတြက္ ‘၈၈’ ခုႏွစ္ပါၿပီး ဂ်ာမနီ အတြက္မူ ‘၈၉’ ခုႏွစ္ပုံရိပ္မ်ား ပါဝင္ပါေလ၏။
တီးဝိုင္းဆရာ Jazz မဟာ တို႔ ေရာက္ရိွလို႔ မလာေသးသည့္ကာလအတြင္း Malte ႏွင့္ ကြၽႏု္ပ္မွာ မနက္မိုးလင္းမွ ညမိုးခ်ဳပ္၍ သန္းေခါင္တိုင္ေအာင္ ကြၽႏု္ပ္တို႔အိမ္ေဂဟာမွာ အခ်ိန္ျပည့္ ေလ့က်င့္ၾကရပါေပ၏။ ခဏတစ္ျဖဳတ္နားၾကသည့္ အခ်ိန္မွာ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္သြား၊ အင္တာနက္ ဆိုင္သြား တစ္ခါတစ္ခါ ဘီယာေလးတ စ္ခြက္ ႏွစ္ ခြက္ေလာက္ ေသာက္ကာ အေမာေျဖၾကရ ပါေပ၏။
ဤသို႔ျဖင့္ တစ္ရက္မွာ Malte က ဒီကေန႔ ေန႔တစ္ပိုင္းေလာက္ ေလ့က်င့္ၿပီးလွ်င္ နားလိုက္ၾကကာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တစ္ပတ္ ၿမိဳ႕ပတ္ရထား စီးခ်င္ေၾကာင္း ေတာင္းဆိုလာေပရာ ကြၽႏု္ပ္တို႔ ဘူတာ႐ုံသို႔ ခ်ီတက္လို႔သာ လာခဲ့ရပါေပေတာ့၏။ ကြၽႏု္ပ္တို႔ေနအိမ္မွေန၍ လမ္းေလွ်ာက္လာခဲ့ၾကရာ မ်ားမၾကာမီအခ်ိန္အတြင္း ‘ၾကည့္ျမင္တိုင္’ သမိုင္းဝင္ ဘူတာ႐ုံသို႔ ေရာက္ရိွလို႔ လာခဲ့ပါေတာ့၏။ ကြၽႏု္ပ္ကား ‘ဘတ္စ္ကား’ ႏွင့္သာ ႏွစ္ပါးသြားေနခဲ့သည္မွာ ကာလရွည္ၾကာၿပီျဖစ္သည့္အတြက္ အႏွီဘူတာ႐ုံမ်ားႏွင့္ ကင္း ကြာေနခဲ့ေပရာ ဘယ္ေနရာမွာ ဘယ္လိုလက္မွတ္ ဘာညာကိစၥ အျဖာျဖာကို မမွတ္မိခဲ့ပါေတာ့ေပ။
ဘူတာ႐ုံမွ လက္မွတ္ေပါက္မွာ စုံစမ္းသမႈ ျပဳေလရာ ေနာက္ထပ္ ၁၅ မိနစ္အတြင္းမွာ ရန္ကုန္ဘူတာႀကီးဘက္မွ ထြက္ခြာလာေနသည့္ ၿမိဳ႕ပတ္ရထားကို ကြၽႏု္ပ္တို႔ စီးရမွာ ဟု ဆိုပါေလ၏။ သို႔ျဖင့္ လက္မွတ္ဝယ္ဖို႔ ကြၽႏု္ပ္လုပ္ေလရာ ကြၽႏု္ပ္ဆာေသာ္ဒိုးအတြက္ ျမန္မာေငြက်ပ္ ၂ဝဝ တိတိျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံျခားသား Malte အတြက္ ‘ဝမ္းေဒၚ လာ’ ဟု ဆိုပါေလ၏။
ဟုတ္ကဲ့ပါခင္ဗ်ာ. ..။ သည့္အတြက္ ကြၽႏု္ပ္လည္း ကြၽႏု္ပ္၏အိပ္ကပ္ထဲမွာ ေဒၚလာေငြမ်ား ရိွလိုရိွျငား ရွာေဖြပါေလေသာ္လည္း တစ္ရြက္တစ္ေလမွ ထြက္မလာေလရာ Malte ကိုေမးေသာ္ သူ႕ထံမွာလည္း ျမန္မာပိုက္ဆံငါးဆယ္တန္မွအစ ငါးေထာင္တန္မ်ားအထိ အျပည့္ရိွေနေသာ္ျငား ‘ေရႊျမန္မာဌာန’ ေတြ သည္းေျခႀကိဳက္ အႏွီအ စိမ္းေ ခၚ ေဒၚလာကား နတၴိပါေပ။
”ဆရာသမားေရ . . . က်ဳပ္တို႔ ဘူတာေတြမွာ ႏိုင္ငံျခားသားဧည့္သည္ဆိုရင္ ေဒၚလာနဲ႔ပဲ ေပးေဆာင္ရတယ္ခင္ဗ်”
”ကဲ ကဲ ဟုတ္ပါၿပီ ဆရာသမားရယ္ အခုကြၽႏု္ပ္တို႔ဆီမွာ အဲဒီေဒၚလာတစ္ျပားမွ ပါမလာေတာ့ အခု ဘယ္လိုလုပ္ရပါ့မလဲ”
”အဲ . .. ဒါဆုိလည္း ရပါတယ္ဆရာ။ ကိစၥမရိွပါဘူး။ ဒီေန႔ေပါက္ေစ်းနဲ႔ တြက္ၿပီး ျမန္မာေငြပဲ လက္ခံရေတာ့မွာေပါ့ဗ်ာ”
”ေက်းဇူးပါဗ်ာ ေက်းဇူးပါဗ်ာ”
သို႔ျဖင့္ ကြၽႏု္ပ္လည္း ကြၽႏု္ပ္၏ပိုက္ဆံအိတ္ထဲ မွ ကြၽႏု္ပ္အတြက္ ၂ဝဝ က်ပ္ႏွင့္ Malte အတြက္ ၁ဝဝဝ တန္တစ္ရြက္ကို တစ္ေပါင္းတည္းထုတ္ ကာ အႏွီဘူတာ လက္ မွတ္ေရာင္း ဆရာသမားအားေပးလိုက္ပါေပေတာ့၏။ ထိုအခါ ၎လက္မွတ္ေရာင္းအာစရိမွာ ေနာက္ထပ္စကားဆိုလာ ျပန္ပါေလေတာ့၏။
”၁၂ဝဝ ပဲ ရိွေသးတယ္ဆရာ ၂ဝဝ လိုေသးတယ္”
”ဘယ္လိုဘယ္လို အဲဒီမွာ ကြၽႏု္ပ္အတြက္ ၂ဝဝ နဲ႔ သူ႕အတြက္ ၁ဝဝဝ ေလဗ်ာ။ ျပည့္ေနသားပဲ ဥစၥာ”
”လိုေနေသးတယ္ခင္ဗ်။ တစ္ေဒၚလာကို ၁၂ဝဝ က်ပ္နဲ႔ တြက္ေပးရမွာ”
”ဗ်ာ ဘယ္လို၊ ဒီကေန႔ ေဒၚေလာေပါက္ေစ်း ဟာ ၉၈၈ က်ပ္ပဲရိွတဲ့ဥစၥာ။ အခု တစ္ေထာင္ေတာင္ ေပးထားတဲ့ဟာကို”
ထိုအခါ အႏွီဘူတာစာေရးမ်ားက မ်က္လုံးမ်ား ေမွးစင္း၍ ၿပဳံးကာၿပဳံးကာျဖင့္ ကြၽႏု္ပ္ကို ၾကည့္ကာ သူတို႔သူတို႔ သူတို႔၏ လုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားႏွင့္တကြ လုပ္ရကိုင္ရာ ကိစၥအ ဝဝကို ရွင္းလင္းေျပာဆို ဖြင့္ဟခဲ့ပါေပေတာ့၏ေလ။
”ဆရာသမား ေျပာသလို ေဒၚလာ ဒီကေန႔ ေပါက္ေစ်းဟာ ၉၈၈ က်ပ္ဆိုတာ မွန္ပါတယ္”
”ဒါဆိုရင္ … ဘာျဖစ္လို႔”
”ဟုတ္တယ္ ဆရာသမား။ က်ဳပ္တို႔က အျခားေနရာကိုသြားၿပီး အဲဒီေဒၚလာ ျပန္ဝယ္ထည့္ရမွာ ၂ဝဝ က်ပ္ပိုယူတာ ခရီးစားရိတ္ဆိုပါေတာ့ဆရာရယ္”
”အင္း ဟုတ္ပါၿပီ ဟုတ္ပါၿပီ။ ရွင္းပါၿပီ ရွင္းပါၿပီ ကဲ ေရာ့ ေရာ့ ေနာက္ထပ္ ၂ဝဝ”
ဤသို႔အားျဖင့္ ျမန္မာဆာေသာ္ဒိုးမွာ
‘ႏွစ္ရာ’ ႏွင့္ ကိစၥၿပီးေလၿပီး ဂ်ာမနီ ‘မိုင္တန္’ မွာ ‘တစ္ေထာင့္ႏွစ္ရာက်ပ္’ ႏွင့္ နိဂုံးခ်ဳပ္ကာ ျမင္းသတၱဝါတစ္ေကာင္ ဒုန္းဆိုင္းေျပးလႊားေနသည့္အလား ရန္ကုန္စပါယ္ရွယ္ ၿမိဳ႕ ပတ္ရထားေပၚ မွာ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ႀကီး ေမာေမာ္ႀကီး စီးနင္းလိုက္ပါခြင့္ ရခဲ့ပါေလေတာ့၏။ ကြၽႏု္ပ္အတြက္ လက္မွတ္ကေလးေပၚမွာ ေသေသခ်ာခ်ာ ႐ိုက္ႏွိပ္ထားသည္ကား ၂ဝဝ က်ပ္ ျဖစ္ပါေလ၏။ ၾေူအန ၏ ရထားလက္မွတ္ ေဘာက္ခ်ာျဖတ္ပိုင္းအား အမွတ္မထင္ယူၾကည့္မိေလရာ ‘က်သင့္ေငြ’ ေနရာမွာ ‘၁ဝဝဝ’ က်ပ္ တိတိဟု သာ ေတြ႕ျမင္ ခဲ့ရပါေလေတာ့၏ခင္ဗ်ာ။
ၿပဳံးရယ္ေနေသာ Malte ထံမွ အမွတ္မထင္ စကားလုံးအခ်ဳိ႕ထြက္က်လို႔ လာေလရာ ကြၽႏု္ပ္မွာ သူ၏ ဗမာစကားအသုံးအႏႈန္းကိုက္ညီမႈ စြမ္းရည္ကို အံံ့ၾသခ်ီးက်ဴးဝမ္းေျမာက္ ဂုဏ္ယူခဲ့ရပါေလေတာ့၏။
”၂ဝဝ က လက္ဖက္ရည္ဖိုးေပါ့”
ဆာေသာ္ဒိုး