ဒီလမွာေတာ့ P စာလုံးေတြ ထဲကမွ လူအမ်ား စိတ္ဝင္စား ၾကတဲ့ President အပါအဝင္ Priority နဲ႔ Progess စကားလုံးေတြကို စာေရး ဆရာမ ေရႊကူေမႏွင္း၊ ေတးေရး မင္းခ်စ္သူနဲ႔ ကိုေဆာင္းဦးလိႈင္ တို႔ က ေဆြးေႏြးေပး ခဲ့ ၾကပါတယ္။
ေရႊကူေမႏွင္း
President
President ဆိုတာကေတာ့ Dictionary မွာ ၾကည့္ရင္ အဓိပၸာယ္ေတြ အမ်ဳိးမ်ဳိး ဖြင့္ထားတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူ အမ်ားစု သိတဲ့ အဓိပၸာယ္ ကေတာ့ သမၼတေပါ့။ အမွန္ ကေတာ့ President ဆိုတာ သမၼတ အျပင္ သဘာ ပတိ၊ ေခါင္းေဆာင္ လို႔လည္း ေျပာလို႔ ရတယ္။ အသင္း အဖြဲ႕ တစ္ခုရဲ႕ အႀကီး အကဲ ကို ေခၚ တာေပါ့။ ဒီေတာ့ ဒီလို အႀကီး အကဲ တစ္ေယာက္က အဖြဲ႕ တစ္ခုကို ဦးေဆာင္ ဖို႔က အေတြ႕ အႀကဳံ အမ်ားႀကီး လိုတယ္။ စာအုပ္ ထဲက နည္းေတြ အတိုင္း ျပႆနာ ကို ေျဖရွင္းလို႔ မရဘူး။ ေတြ႕လာတဲ့ အေျခ အေနေပၚ မူတည္ၿပီး ကိုင္တြယ္ ဖို႔က အေတြ႕ အႀကဳံေကာင္းေတြ လိုတယ္။ ပညာရိွ ျဖစ္ဖို႔ အျပင္ အေတြ႕ အႀကဳံ လိုတယ္ ။အေတြ႕ အႀကဳံ အျပင္ အားလုံး အေပၚ သစၥာ ရိွဖို႔၊ မွန္ကန္ဖို႔၊ စိတ္ေကာင္း ရိွဖို႔ လိုတယ္။ အထူး သျဖင့္ေတာ့ ဘက္လိုက္ တဲ့ စိတ္မရိွ ရဘူး။ ဘက္လိုက္တဲ့ စိတ္ ရိွရင္ တစ္ဖြဲ႕လုံး ခံရမယ္။ ဒါက အဖြဲ႕ အစည္း တစ္ခု ရဲ႕ အႀကီး အကဲမွာ ရိွရမယ့္ အရည္ အခ်င္းေပါ့။ သမၼတ ဆိုရင္ေတာ့ သူက ႏိုင္ငံ့ ဥေသွ်ာင္ေလ။ သူက ပိုၿပီးအေရး ႀကီးတယ္။ သမၼတမွာ ပါဝါေတြ ရိွတယ္။ သူ႔ရဲ႕ပါဝါေတြကိုသုံးၿပီး အရာ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားကို ဆုံးျဖတ္ႏိုင္တယ္။ သမၼတက တစ္တိုင္းျပည္လုံး နဲ႔ ဆိုင္ေတာ့ တစ္တိုင္းျပည္လုံး အေပၚ သစၥာ ရိွဖို႔ လိုတယ္။ စိတ္ေကာင္း ရိွရမယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေျခခံ ဥပေဒေတြ ၾကည့္လိုက္ရင္ ဘယ္ ပါတီက ကိုယ္စားလွယ္ပဲ သမၼတ ျဖစ္ျဖစ္၊ သမၼတ ျဖစ္သြားရင္ သူ႔ရဲ႕ပါတီ ကေန ႏုတ္ထြက္ ေပးရမယ္ ဆိုတာ ပါတယ္။ ေနာက္မို႔ ဆိုရင္ သူ႔ပါတီကို သူက ဘက္လိုက္ ေနမွာေပါ့။ သမၼတ ျဖစ္ရင္ သူက ဘယ္ပါတီ ကိုမွ ကိုယ္စား မျပဳရေတာ့ဘူး။ ပါတီစြဲ ကင္းကင္း နဲ႔ တစ္တိုင္းျပည္ လုံးအေပၚ သစၥာရိွရမယ္။ သူမ်ား ေျပာတိုင္း လိုက္မလုပ္ဖို႔ ဥာဏ္ရည္ ပညာနဲ႔လည္း ျပည့္စုံ ရမယ္။ သမၼတ တိုင္းမွာ အႀကံေပးေတြ ရိွတယ္။ အႀကံေပးေတြ ေျပာတာလည္း နားေထာင္ၿပီး ကိုယ္တိုင္ က လည္း သုံးသပ္ ႏိုင္စြမ္း ရိွရမယ္။ အမ်ား အားျဖင့္ ႏိုင္ငံ တကာမွာ မိန္႔ခြန္း ေတြကို အႀကံေပးေတြက ေရးေပး တာပါပဲ။
Priority
Priority ဆိုတာ ဦးစားေပးေပါ့။ ဥပမာ – တနဂၤေႏြေန႔ မွာ ႐ုပ္ရွင္ သြားၾကည့္ မလား။ ပန္းၿခံ သြားမလား။ အိမ္မွာ ေနၿပီး မုန္႔စားမလား။ ေရြးခိုင္း တာမ်ဳိးေပါ့။ Priorityမွာ တစ္ဦးခ်င္း အေနနဲ႔၊ အဖြဲ႕အစည္း အေန နဲ႔၊ ႏိုင္ငံ အေန နဲ႔ ရိွတယ္။ တစ္ဦးခ်င္း အေနနဲ႔ ဆိုရင္ေတာ့ ဥပမာ – သူ တကၠသိုလ္ ဝင္ခြင့္ ေလွ်ာက္တဲ့ အခါ ဘယ္ေမဂ်ာကို ေရြးမလဲ ဆိုတာ သူ႔ဦးစားေပး အဆင့္ေပါ့။ တစ္ဦးခ်င္း အေနနဲ႔ ဦးစားေပး ေရြးတာမွာ သူေရြးတာ ရဲ႕မွားျခင္း၊ မွန္ျခင္းကို သူတစ္ဦးပဲ ခံရတယ္။ ေကာင္းတယ္၊ ဆိုးတယ္ လည္း သူပဲ ခံရမွာ။ ဒီေတာ့ တစ္ဦးခ်င္း Priority က ဘာမွ ျပႆနာ မရိွဘူး ေျပာရမယ္။ ဒါေပမဲ့ အဖြဲ႕ အစည္း တစ္ခု၊ ႏိုင္ငံ တစ္ခု အတြက္က က်ေတာ့ အဲဒီလို မဟုတ္ ေတာ့ဘူး။ ဦးစားေပး လမ္းေၾကာင္း ေရြးတဲ့အခါ အရမ္း အေရးႀကီးတယ္။ ဥပမာ – အခု ကြၽန္မတို႔ ႏိုင္ငံမွာ ဦးစားေပး ေရြးၾကတဲ့ အခါ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကို ေရြးမလား၊ အပစ္ အခတ္ ရပ္စဲေရး ကို ေရြးရ မလား။ အျငင္း အခုန္ ျဖစ္ေနၾကတယ္။ တခ်ဳိ႕ ကလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရမွ အပစ္ အခတ္ ရပ္စဲမယ္။ တခ်ဳိ႕က က်ေတာ့လည္း အပစ္ အခတ္ ရပ္စဲမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရမယ္ ဆိုၿပီး အျငင္းပြား မႈေတြ ရိွတယ္။ အရမ္း အေရး ႀကီးတယ္။ ဒီေတာ့ မွန္မွန္ ကန္ကန္ ဆုံးျဖတ္ ရေတာ့မယ္။ ဘာလို႔လဲ ဆုိေတာ့ မွားသြားရင္ တစ္ျပည္လုံး ခံရမွာေလ။ Priority ကို ေရြးတဲ့ အခါ ဥာဏ္ရိွၿပီး အေတြ႕ အႀကဳံ ရိွရမယ္။ ႏိုင္ငံ အေပၚလည္း သစၥာ ရိွရ မယ္။ ျပည္သူေတြ အေပၚလည္း စိတ္ေကာင္း ထားၿပီး ဆုံးျဖတ္ ရမယ္။
Progress
Progress ဆိုတာ ကေတာ့ တိုးတက္ တာကို ေျပာတာေပါ့။ လူျဖစ္လာ ကတည္းက လူက ေမြးကတည္းက လူႀကီး အျဖစ္ ေမြးလာတာ မဟုတ္ဘူး။ ကေလး အရြယ္ ကေနမွ တျဖည္းျဖည္း Progress ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစား ရတာ။ ႐ုပ္ပိုင္း ဆိုင္ရာအရေရာ ဦးေႏွာက္ ဥာဏ္ရည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ အတြက္ေရာ ႀကိဳးစား ရတာ။ ဒါက လူတိုင္းရဲ႕ Progress ပဲ။ ဒီလိုပဲ လူ႕ဘဝမွာလည္း Progress ေတြ ရိွတယ္။ လူဆိုတာ အဆုံး မရိွ တိုးတက္လို႔ ရတယ္။ သူ႔ကို ဘယ္အထိပဲ တိုးတက္ ရမယ္လို႔ တားျမစ္ ထားတာ မရိွဘူး။ လူ႔ရဲ႕ စြမ္းအားက အဆုံး မရိွ တိုးတက္ေအာင္ ႀကိဳးစားလို႔ ရတယ္။ မေမွ်ာ္မွန္း ထားတဲ့ ကိစၥ မ်ဳိးေတာင္ တီထြင္ႏိုင္ ေအာင္ ႀကိဳးစားလို႔ ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း လူ႔သမိုင္းမွာ ႀကီးမားတဲ့ Progress ေတြ ျဖစ္ခဲ့တာ။ လူေတြရဲ႕ Progress မွာ ေက်ာက္ လက္နက္က စၿပီး ေလယာဥ္ပ်ံ၊ ကြန္ပ်ဴတာ အထိ ရိွလာတာ။ လူဆိုတာ ေရာက္ေနတဲ့ ေနရာမွာ ဘယ္ေတာ့မွ ရပ္ မေနဘူး။ ေက်ာက္ဂူ ထဲမွာ မီးေတြ ေမႊးၿပီး ထားရာ ကေန ေရအား ကေန လွ်ပ္စစ္၊ ေနေရာင္ျခည္ စြမ္းအင္ ဒါေတြ အထိ ျဖစ္လာတယ္။ ဒီလို တိုးတက္ တာက လူေတြက မရပ္ မနား စဥ္းစားၿပီး မျပတ္ လုပ္ေနလို႔ တိုးတက္ တာပါ။ Progress မွာ ေတာ့ တစ္ဦးခ်င္း အတြက္လည္း ေကာင္းတာပဲ။ အမ်ား အတြက္လည္း ေကာင္းတာပဲ။ ဒါေတြ အျပင္ စိတ္အရည္ အေသြး တိုးတက္ေအာင္ လည္း လုပ္ရမယ္။ စိတ္ အဆိုးေတြကို စိတ္ အေကာင္း ျပင္ႏိုင္ ရင္လည္း ဒါက Progress ပါပဲ။ လူတစ္ဦးခ်င္း စီမွာ Progress ေတြ ရိွလာရင္ မိသားစု၊ ရပ္ရြာ၊ ႏိုင္ငံ၊ ေနာက္ဆုံး တစ္ကမၻာလုံး တိုးတက္ရင္ ဒါ ေကာင္းတာပဲေပါ့။
ၿဖိဳးစုပိုပို